ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ALLTAGSGESCHICHTE
Η Alltagsgeschichte αναπτύχθηκε τη δεκαετία του 1980 από τους Γερμανούς ιστορικούς Alf Luedtke και Hans Medick. Το όνομά του προέρχεται από τις γερμανικές λέξεις Alltag, που σημαίνει «καθημερινή» και Geschichte, που σημαίνει «ιστορία». Αν και αρχικά διατυπώθηκε για να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με την «καθημερινή ιστορία» στο Τρίτο Ράιχ, οι ρίζες του έφτασαν πίσω στο είδος της «μικροϊστορίας» που ασκούσε ο Ginzburg στο διάσημο βιβλίο του, The Cheese and the Worms (1976). Πιο πρόσφατα χρησιμοποιήθηκε περαιτέρω για την εξέταση της «καθημερινής ιστορίας» στην πρώην Ανατολική Γερμανία. Ο μεθοδολογικός προσανατολισμός για τη μελέτη της καθημερινής ζωής είναι μια πρόκληση κοινή για όλες τις επιστήμες του ανθρώπου. Στη Γερμανία, η έκφραση «Alltag» «Καθημερινή ζωή» χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στην κοινωνιολογία, στη συνέχεια βρήκε μεγάλο κοινό με το «Kursbuch», «Βιβλίο της τάξης», όργανο της νέας αριστεράς το 1975 και με τη δημοσίευση του «Kritik of Alltagsleben» «Κριτική της καθημερινής ζωής» από τον Henri Lefebvre. Σύντομα ήρθαμε να συγχέουμε την έννοια του Alltag με την κοινωνιολογική και φιλοσοφική έννοια του "Lebenswelt" «Περιβάλλον διαβίωσης».
Αυτή η νέα κοινωνιολογική προσέγγιση ήταν κάτι περισσότερο από μια θεωρητική αλλαγή, ήταν η έκφραση μιας «πολιτιστικής» προσέγγισης που περιλαμβάνει κριτική για τον αντίκτυπο της βιομηχανικής κουλτούρας στην κοινωνία και στην καθημερινή ζωή. Μόλις αναπτύχθηκε, η ιδέα της «Καθημερινής ζωής» έκανε τους ερευνητές να γνωρίσουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ της καθημερινής ζωής και του πολιτισμού, μεταξύ της προσωπικής εμπειρίας και των συλλογικών και ατομικών συμπεριφορών. Σύντομα, οι νέοι ερευνητές των περισσοτέρων επιστημονικών κλάδων, έχοντας αποκτήσει αυτή τη νέα ιδέα, η κοινωνιολογία έχασε τη θέση της ως κυρίαρχη πειθαρχία υπέρ της ανθρωπολογίας. Στην ιστορία, αυτή η σταδιακή μετάβαση από τις μαρξιστικές προσεγγίσεις σε ανθρωπολογικές θέσεις και αυτή η αλλαγή προοπτικής, οι ιστορικοί την έχουν ονομάσει Alltagsgeschichte (καθημερινή ιστορία)[1]
Η ακόλουθη συζήτηση βασίζεται στην ακόλουθη πεποίθηση: τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ιστορικοί καθορίζουν τις μεθόδους εργασίας τους, κάθε νέο πρόβλημα απαιτεί νέες μεθόδους. Ωστόσο, τα ιστορικά προβλήματα, δηλαδή τα ερωτήματα που κάνουν οι ιστορικοί από το παρελθόν, είναι σε μεγάλο βαθμό προϊόν των σημερινών ερωτήσεων. Υπάρχει επομένως μια αμοιβαία σχέση μεταξύ του παρόντος, των προβλημάτων και της οργάνωσής και των προοπτικών που υιοθετούν οι ιστορικοί. Όταν οι Γερμανοί ιστορικοί ορίζουν το επάγγελμά τους στη γλώσσα τους, μιλούν για το "Zunft", την Συντεχνία". Αυτός ο όρος τόνισε τις δομές που ο κόσμος της ιστορικής έρευνας μοιράζεται με το εταιρικό σύστημα: συγκεκριμένα την ιεραρχική οργάνωση, τον πολύ αυστηρό έλεγχο της διαδοχής, την τάση να μονοπωλεί την «αγορά» και, την αναπόφευκτη συνέπεια αυτών των αρχών, η δίωξη όλων των «παραγωγών» που δεν ανήκουν στην εταιρεία.[2]
Το 1979, ο μικρός κόσμος της συντεχνίας των ιστορικών ζούσε ειρηνικά. Μια νέα ιστορική, κοινωνική και οικονομική επιστήμη ιδρύθηκε. Η μακροχρόνια βασιλεία της νέο-Ρανκικής σχολής ιστορικισμού, που θεωρούσε την ιστορία ως απλή διαδοχή ανθρώπινων ενεργειών και γεγονότων, τελικά τελείωσε. Τα θεωρητικά χαρακτηριστικά της νέας ιστορικής κοινωνικής επιστήμης ήταν η υπεροχή της εγχώριας πολιτικής και η σημαντική επιρροή που δόθηκε στις διαρθρωτικές εξελίξεις στην ανθρώπινη δράση, στο κράτος και στην πολιτική. Συγχωνεύοντας τις θεωρίες του Max Weber και την κοινωνική ανάλυση της εκβιομηχάνισης, η νέα κοινωνική ιστορία είχε ως κύρια θεωρητικά εργαλεία την έννοια του εκσυγχρονισμού και την ιδέα μιας άνισης διαδικασίας της οικονομικής και πολιτικής ανάπτυξης της γερμανικής κοινωνίας Sonderwegtheorie, που για χρόνια παρέμεινε αγκυροβολημένο στις διαδικασίες σχηματισμού των τάξεων και της οικοδόμησης του έθνους.
[1] Noiriel Gérard «Τι ειναι η συγχρονη ιστορία» Εκδότης: GUTENBERG 2005,σελ.174-178.
[2] Eley, Geoff. "Labor History, Social History, 'Alltagsgeschichte': Experience, Culture, and the Politics of the Everyday--a New Direction for German Social History?" The Journal of Modern History, vol. 61, no. 2, 1989, pp. 297-343. JSTOR, www.jstor.org/stable/1880863. Accessed 7 May 2020. https://www.jstor.org/stable/1880863?read- now=1&refreqid=excelsior%3Ab89c89a14fb5b4f48d0914af5cbe9956&seq=2#page_scan_tab_contents
https://deepblue.lib.umich.edu/bitstream/handle/2027.42/51146/378.pdf?sequence=1&isAllowed=y