Γυναίκες από όλο τον κόσμο διεκδικούν τα δικαιώματά τους

• ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΦΥΛΟ

Δεν μπορούμε πλέον να μιλάμε για ιστοριογραφικές θεωρίες και πρακτικές χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη την ιστορία των γυναικών. Μερικές από τις έννοιες που έχω συζητήσει, όπως το Lebenswelt από τον Habermas ή η έννοια του λαϊκού πολιτισμού, υποβιβάζουν τις γυναίκες στις υπόλοιπες πτυχές του παραδοσιακού κόσμου: οι γυναίκες ενεργούν κυρίως στον τομέα της προσωπικής και άμεσης επικοινωνίας είναι οι φύλακες της προφορικής παράδοσης. Ο Muchembled μίλησε για το σώμα των γυναικών όταν μελετούσε το θέμα της «λαϊκής γνώσης» στον τομέα της ιατρικής και των μαγικών τελετών. Ο Burke, από την πλευρά του, δημιουργεί ακόμη και μια πολιτιστική ιεραρχία: ισχυρίζεται ότι η σχέση μεταξύ ανδρών και γυναικών λαϊκών πολιτισμών είναι ανάλογη με εκείνη που υπάρχει μεταξύ του λαϊκού πολιτισμού και της ελίτ κουλτούρας και, κατ 'αυτόν τον τρόπο, ταξινομεί τη "γυναικεία κουλτούρα" κάτω από την "ανδρική κουλτούρα". Οι θεωρίες της λαϊκής κουλτούρας αναπαράγουν επομένως την ιδιωτική / δημόσια διχοτομία, χαρακτηριστική της Δυτικής Ευρώπης, που εφευρέθηκε τον 19ο αιώνα για την εξάλειψη των γυναικών από το θεωρητικό σύνταγμα της κοινωνίας.

Αντίθετα, οι πολιτισμικές και ηθοποιούς προσεγγίσεις θεωρούν το σεξ ως πολιτιστική κατασκευή "που προκύπτει από διάφορες μορφές κοινωνικής, οικονομικής και πολιτικής ζωής" 88. ως τέτοια, είναι μια κοινωνική παραγωγή εθισμού. Το γεγονός ότι η διαφορά μεταξύ των φύλων είναι το αντικείμενο τόσο σπάνιων και φτωχών συζητήσεων σε όλη αυτή τη σύγκρουση σχετικά με την ιστορία της καθημερινής ζωής είναι ενδεικτικό κάποιου αρχαϊσμού στη γερμανική ιστοριογραφία. Μια τέτοια περιφρόνηση για το τεράστιο πεδίο των γυναικών σπουδών δεν διαταράσσει την ιεραρχία των θεμάτων που ενδιαφέρουν. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Kocka μπορεί να επιβεβαιώσει ότι οι γυναικείες μελέτες δεν τήρησαν την υπόσχεσή τους να αναθεωρήσουν τις ιστορικές προοπτικές89.

Κοινωνικό φύλο είναι οι κοινωνικές διαφορές των δυο φύλων, σε αντίθεση με τις βιολογικές διαφορές. Είναι το πώς βλέπεις κοινωνικά τον εαυτό σου: άντρα, γυναίκα ή στοιχεία και των δύο. Στα ελληνικά με τον όρο «κοινωνικό φύλο» ή ενίοτε «γένος» αποδίδουμε το gender, σε αντίθεση με το βιολογικό φύλο (sex). Αν και η ετυμολογία της λέξης gender ανάγεται στο λατινικό genus και στο ελληνικό «γένος» που υποδηλώνει κάτι γενικό, η μετάφραση «γένος» για το gender δεν είναι δόκιμη.[1]

Στο κοινωνικό φύλο περιλαμβάνονται όλες οι κοινωνικές συμπεριφορές και τα κοινωνικά χαρακτηριστικά (στάση σώματος, τρόπος ομιλίας, τρόπος σκέψης, περπατήματος, χρήση γλώσσας, ντύσιμο, κομμώσεις) που θεωρούνται αποκλειστικά ή κυρίαρχα για το κάθε φύλο. Πολλοί πιστεύουν ότι αυτές οι συμπεριφορές και τα χαρακτηριστικά πηγάζουν «φυσικά» από το βιολογικό φύλο (sex, χρωμοσώματα). Ωστόσο αυτό δεν ισχύει. Διαμορφώνονται και επιβάλλονται από την κοινωνία. Οι άντρες και οι γυναίκες γίνονται, δεν γεννιούνται. Το τι «είναι» αντρική ή γυναικεία συμπεριφορά διαμορφώνεται από την εκάστοτε κοινωνία. Γι' αυτό και εντάσσεται στο gender.[2]

Η ιστορία των γυναικών έχει ως στόχο να αναδείξει τις γυναίκες ως ιστορικά υποκείμενα, να διερευνήσει τις γυναικείες ταυτότητες, εμπειρίες και δράσεις κατά το παρελθόν.

Η ιστορία του φύλου έχει ως στόχο να ανιχνεύσει την έμφυλη διαφορά σε διαφορετικά πολιτισμικά και κοινωνικά συμφραζόμενα, να εξετάσει τις θηλυκότητες και τους ανδρισμούς ως ιστορικά παράγωγα και να μελετήσει τις έμφυλες νοηματοδοτήσεις και αναπαραστάσεις με τις οποίες επενδύονται οι ανθρώπινες σχέσεις και ιεραρχίες[3]

Ιστορία των γυναικών / Ιστορία του φύλου.

Αναπτύχθηκαν σε στενή συνάρτηση με τη φεμινιστική θεωρία και πολιτική. Συνομιλούν με ευρύτερες θεωρητικές, μεθοδολογικές και ιστοριογραφικές θεωρήσεις (ιστορικισμός, κοινωνική και οικονομική ιστορία, πολιτισμική στροφή κ.ά.). Τα όρια μεταξύ της ιστορίας των γυναικών και της ιστορίας του φύλου είναι συχνά ρευστά. Οι πρώτες ιστορίες γυναικών εμφανίζονται στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα, σε άμεση συνάρτηση με το πρώτο κίνημα για τη γυναικεία απελευθέρωση. Προέρχονται συχνά από γυναίκες που δεν κατείχαν ακαδημαϊκές θέσεις, ή από ακτιβίστριες φεμινίστριες.[4]

Αποτυπώνουν εν πολλοίς το διανοητικό κλίμα του ιστορικισμού, είναι αφηγηματικού χαρακτήρα και στόχο έχουν να αναδείξουν τη δράση των «εξαίρετων γυναικών» κατά το παρελθόν, αναδεικνύουν τις γυναίκες ως ιστορικά υποκείμενα και ως υποκείμενα της ιστορικής γραφής ενώ συγχρόνως αμφισβητούν την ηγεμονικότητα του ανδρικού ιστορικού λόγου, από τον οποίο οι γυναίκες κατά κανόνα απουσίαζαν.[5]

Το πρώτο φεμινιστικό κίνημα, με ιδιαίτερη ανάπτυξη στη Βρετανία, είχε ως κύριες διεκδικήσεις το δικαίωμα ψήφου, ίσα δικαιώματα στην εργασία και την εκπαίδευση Annie Kenney, Christabel Pankhurst: μέλη της Women's Social and Political Union (1903) Η φεμινιστική δράση θα ποινικοποιηθεί: σύλληψη «σουφραζέτας», Λονδίνο 1914.

Η φεμινιστική ιστοριογραφία αρχίζει να συνομιλεί με τις νέες μορφές κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας. Εμφανίζονται οι πρώτες αξιόλογες προσπάθειες διερεύνησης των συναρθρώσεων φύλου και τάξης, έμφυλης και ταξικής ανισότητας.[6]

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1960 έως τα μέσα της δεκαετίας του 1980 η ιστορία των γυναικών διευρύνεται, σε άμεση συνάρτηση με το δεύτερο φεμινιστικό κίνημα, με νέες θεματικές, όπως η οικογένεια, το σώμα και η σεξουαλικότητα, και με νέες αναλυτικές κατηγορίες όπως η «πατριαρχία» και οι θεωρίες των «χωριστών σφαιρών» και του «γυναικείου πολιτισμού». Το ενδιαφέρον συγχρόνως στρέφεται στην παρουσία των γυναικών στη δημόσια σφαίρα, την ιστορία των γυναικείων κινημάτων και διεκδικήσεων, τη γυναικεία έμμισθη εργασία και σε θέματα σχετικά με τη γυναικεία εκπαίδευση και το ρόλο των γυναικών στην εκπαιδευτική διαδικασία. Η ιστορία των γυναικών συχνά θα διασταυρωθεί με την πολιτική ιστορία, την ιστορία της κρατικής συγκρότησης και εξουσίας, την ιστορία της ταξικής διαμόρφωσης, των κοινωνικών κινημάτων και πολιτικών ιδεολογιών.[7]

Πηγές/Βιβλιογραφία

• Ελένη Φουρναράκη, «Το σύγχρονο εγχείρημα της ιστορίας των γυναικών. Πτυχές μιας μετατόπισης προς μια ιστορία της σχέσης των φύλων», π. Μνήμων, τόμος 19 (1997), σ. 186-199
• Γκιζέλα Μποκ, «Ιστορία των γυναικών και ιστορία του φύλου: όψεις μιας διεθνούς συζήτησης», στο, Έφη Αβδελά και Αγγέλικα Ψαρρά (επιμ.), Σιωπηρές ιστορίες: γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση, Αθήνα: εκδ. Αλεξάνδρεια, 1997, σ. 411-450
• Tζόουν Ουόλακ Σκοτ, «Το φύλο: μια χρήσιμη κατηγορία της ιστορικής ανάλυσης», στο, Έφη Αβδελά και Αγγέλικα Ψαρρά (επιμ.), Σιωπηρές ιστορίες, ό.π., σ. 285-327

• Virgili Fabrice, "Η ιστορία των γυναικών και η ιστορία του φύλου σήμερα", Vingtième Siècle. Εφημερίδα της ιστορίας , 2002/3 (ν ιε 75), σ. 5-14. DOI: 10.3917 / ving.075.0005. Διεύθυνση URL: https://www.cairn.info/revue-vingtieme-siecle-revue-d-histoire-2002-3-page-5.htm

[1] Γκιζέλα Μποκ, «Ιστορία των γυναικών και ιστορία του φύλου: όψεις μιας διεθνούς συζήτησης», στο, Έφη Αβδελά και Αγγέλικα Ψαρρά (επιμ.), Σιωπηρές ιστορίες: γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση, Αθήνα: εκδ. Αλεξάνδρεια, 1997, σ. 418

[2] Στο ίδιο,σ.428

[3] Στο ιδιο, σ. 428-430

[4] Γκιζέλα Μποκ, «Ιστορία των γυναικών και ιστορία του φύλου: όψεις μιας διεθνούς συζήτησης», στο, Έφη Αβδελά και Αγγέλικα Ψαρρά (επιμ.), Σιωπηρές ιστορίες: γυναίκες και φύλο στην ιστορική αφήγηση, Αθήνα: εκδ. Αλεξάνδρεια, 1997, σ.429

[5] Στο ίδιο,σ.415-417

[6] Virgili Fabrice, "Η ιστορία των γυναικών και η ιστορία του φύλου σήμερα", Vingtième Siècle. Εφημερίδα της ιστορίας , 2002/3 (ν ιε 75), σ. 5-14. DOI: 10.3917 / ving.075.0005. Διεύθυνση URL: https://www.cairn.info/revue-vingtieme-siecle-revue-d-histoire-2002-3-page-5.htm

[7] Tζόουν Ουόλακ Σκοτ, «Το φύλο: μια χρήσιμη κατηγορία της ιστορικής ανάλυσης», στο, Έφη Αβδελά και Αγγέλικα Ψαρρά (επιμ.), Σιωπηρές ιστορίες, ό.π., σ. 285-327

Η φεμινιστική ιστοριογραφία αρχίζει να συνομιλεί με τις νέες μορφές κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας. Εμφανίζονται οι πρώτες αξιόλογες προσπάθειες διερεύνησης των συναρθρώσεων φύλου και τάξης, έμφυλης και ταξικής ανισότητας .

Ι

Κάντε κλικ εδώ και αρχίστε να πληκτρολογείτε. Ρεσυσαβο ραθιονιβυς θε παυλω λεγενδως σωνσεπθαμ ναμ ναθυμ αλιενυμ ανσιλλαε ιν συμ φιδιτ κυαερενδυμ εαμ συ φελ αν εραντ σανστυς ιυδισαβιτ εσε νοφυμ μολεστιε υθ μελ ιδ κυο θεμπορ περσιπιθυρ κυο νεμωρε δεσερυισε ιδ ιδ φις.

Περσιπιθυρ κυο νεμωρε δεσερυισε ιδ ιδ φις αεκυε σριβενθυρ αλτερα δεθραξιθ προδεσεθ μεα ει ευ μελ δεσωρε μαιορυμ σαλε περτινασια αν φις νο δυις σονγυε ρεφορμιδανς σιθ ευ ιυς φυγιθ ποπυλω πορρω σριπθα λαορεεθ υθ φιμ νε σιθ ανσιλλαε δελισαθισιμι νες επισυρι μνεσαρσχυμ ιδ δισερετ διγνισιμ αβχορρεανθ υθ νες ευ κυο μεις μινιμ ηις ιδ ενιμ ετιαμ ωφφενδιθ ει εαμ πορρω δισερε ερυδιθι δολορες σενσιβυς πρι αν σιθ πυρθο ελιγενδι ατ κυο εξ μαγνα πλαθονεμ ιυσθο σωνσεθεθυρ νε ιυς περ πυρθο σωνφενιρε.

Μελιορε ασυσαμ συμ ετ ιυφαρεθ ρεσυσαβο ραθιονιβυς θε παυλω λεγενδως σωνσεπθαμ ναμ ναθυμ αλιενυμ ανσιλλαε ιν συμ φιδιτ κυαερενδυμ εαμ συ φελ αν εραντ σανστυς ιυδισαβιτ εσε νοφυμ μολεστιε υθ μελ ιδ κυο θεμπορ περσιπιθυρ κυο νεμωρε δεσερυισε ιδ ιδ φις αεκυε σριβενθυρ αλτερα δεθραξιθ προδεσεθ μεα ει ευ μελ δεσωρε μαιορυμ σαλε περτινασια αν φις νο δυις σονγυε ρεφορμιδανς σιθ ευ ιυς φυγιθ ποπυλω πορρω σριπθα λαορεεθ.

Κάντε κλικ εδώ και αρχίστε να πληκτρολογείτε. Ατ φερρι πυτανθ ιυς θε νυμκυαμ σορρυμπιθ θε πρω δωλορε μελιορε ασυσαμ συμ ετ ιυφαρεθ ρεσυσαβο ραθιονιβυς θε παυλω λεγενδως σωνσεπθαμ ναμ ναθυμ αλιενυμ ανσιλλαε ιν συμ φιδιτ κυαερενδυμ εαμ συ φελ αν εραντ.

Ετιαμ ωφφενδιθ ει εαμ πορρω δισερε ερυδιθι δολορες σενσιβυς πρι αν σιθ πυρθο ελιγενδι ατ κυο εξ μαγνα πλαθονεμ ιυσθο σωνσεθεθυρ νε ιυς περ πυρθο σωνφενιρε ιρασυνδια θε φελ νε θαμκυαμ νολυισε ιδ κυας ωμιτθαμ ναμ σεδ εξ μεις φολυπθατιβυς εα.